Szkoła Podstawowa nr 2 w Błoniu

TERAPIA PEDAGOGICZNA-REEDUKACJA

Nasze dziecko nie radzi sobie z ortografią, źle czyta, pomija litery, przekręca litery, jego pismo jest nieczytelne? Podstawową formą pomocy dla dzieci ze specyficznymi trudnościami w nauce czytania i pisania, a także dzieci z tak zwanej grupy ryzyka dysleksji, są specjalistyczne zajęcia korekcyjno - kompensacyjne, zwane reedukacją.

Lista objawów, formułowana przez różnych autorów jest zróżnicowana, jednak utrzymują się w nich podstawowe symptomy zaburzeń:

	utrzymywanie się trudności w czytaniu aż do okresu dojrzałości;
	specyficzne rodzaje błędów w czytaniu i pisaniu;
	rodzinne występowanie tych trudności;
	częstsze występowanie ich u chłopców;
	brak oznak poważnych uszkodzeń mózgu i defektów narządów zmysłu;
	częste zaburzenia rozpoznawania symboli;
	niepowodzenia w nauce czytania przy użyciu konwencjonalnych metod nauczania;
	niepowodzenia mimo prawidłowej motywacji i normalnej lub wyższej niż przeciętna inteligencji;
	trudności w nauczeniu się działań matematycznych takich jak tabliczka mnożenia;
	trudności w nazywaniu (przypominaniu sobie nazw przedmiotów);
	niepewność w określaniu czasu i kierunku;
	trudności z zapamiętywaniem i organizacją materiału.

W różnym wieku pojawiają się lub nasilają nieco inne objawy zaburzeń rozwoju psychoruchowego i związane z nimi przejawy trudności w czytaniu i pisaniu. Przed wstąpieniem dziecka do szkoły i na początku nauki szkolnej można zaobserwować kilka następujących symptomów:

	trudności w zapinaniu ubrania, sznurowania butów itp.;
	trudności ze stosowaniem zaimków: w środku- na zewnątrz, przed- za itp.;
	trudności z zapamiętywaniem i wypełnianiem więcej niż jednego polecenia w tym samym czasie;
	opóźnienie rozwoju mowy: trudności z wypowiadaniem się, wadliwa wymowa, częste przestawianie głosek i sylab;
	trudności z przypominaniem sobie nazw przedmiotów;
	mylenie nazw kierunków: prawa- lewa;
	oburęczność;
	trudności w nauce pisania: zwierciadlane odwracanie liter, deformowanie kształtu liter;
	trudności z zapamiętaniem materiału występującego w formie serii, sekwencji : dni tygodnia, nazw miesięcy, liter alfabetu;
	trudności w pamiętaniu aktualnej daty, daty swoich urodzin, określanie czasu;
	słabe postępy w uczeniu się czytania ;
	szybka męczliwość, uwarunkowana koniecznością  włożenia większego wysiłku i koncentracji uwagi w zadania szkolne.

Wiele z tych objawów może przetrwać do okresu szkolnego i występować w połączeniu z trudnościami w czytaniu i pisaniu w młodszych klasach szkolnych.

Specyficzne trudności w czytaniu:

	czytanie niepewne, wymęczone;
	częste błędy w czytaniu, pomijanie wyrazów lub ich dodawanie, zniekształcanie;
	pomijanie linii lub czytanie jej  ponownie;
	częste gubienie miejsca, w którym dziecko czyta;
	niepewność w czytaniu wyrazów wyglądających podobnie np.: od- do ;
	trudności w dzieleniu dłuższych wyrazów na sylaby i syntezowanie sylab w wyrazy we właściwym porządku;
	pomijanie interpunkcji;
	przestawianie liter w wyrazie, co zmienia jego sens;
	trudności w wyszukiwaniu najistotniejszych myśli w danym fragmencie tekstu;
	niewłaściwe łączenie liter;
	trudności z przyswojeniem tabliczki mnożenia.

Specyficzne błędy w pisaniu:

	słaby poziom pracy pisemnej w porównaniu z odpowiedziami ustnymi;
	niski poziom graficzny pisma, liczne przekreślenia, prace bałaganiarskie;
	utrzymywanie się trudności z różnicowaniem liter: b-p, p-g, n-u, m-w;
	mylenie głosek podobnych fonetycznie: t-d, b-p, m-n;
	niewłaściwe stosowanie małych i dużych liter;
	trudności w różnicowaniu wyrazów podobnie brzmiących: bułka- półka;
	dodawanie pomijanie lub niewłaściwe umiejscowienie liter lub wyrazów;
	złe rozmieszczenie pracy pisemnej w przestrzeni;
	tracenie wątku podczas zapisywania opowiadania;
	-          brak lub niewłasciwe stosowanie interpunkcji.

Efektywność terapii zależy przede wszystkim od wczesnego wykrycia zaburzeń, systematyczności i długoterminowości pracy.

Ogólne zasady postępowania wobec dzieci dyslektycznych sformułowane są w postaci DEKALOGU dla rodziców dzieci dyslektycznych ułożone przez p. M. Bogdanowicz.

Oto one:

Nie- „Nie czyń bliźniemu co tobie niemiłe”

1. Nie traktuj dziecka jako chorego, kalekiego, niezdolnego, złego lub leniwego.
2. Nie karz, nie wyśmiewaj dziecka, w nadziei, że to zmobilizuje je do pracy.
3. Nie łudź się, że dziecko „samo z tego wyrośnie”, „weźmie się w garść” lub, że ktoś je z tego wyleczy.
4. Nie spodziewaj się, że kłopoty dziecka pozbawionego specjalistycznej pomocy ograniczą się do czytania i pisania i że skończą się w młodszych klasach szkoły podstawowej.
5. Nie ograniczaj dziecku zajęć pozalekcyjnych, aby miało więcej czasu na naukę, ale i nie zwalniaj go od systematycznych ćwiczeń.

Tak- „strzeżonego Pan Bóg strzeże”

6. Staraj się zrozumieć swoje dziecko: jego potrzeby, możliwości i ograniczenia, aby zapobiec trudnościom szkolnym.
7,. Spróbuj jak najwcześniej zaobserwować trudności dziecka:, na czym polegają i co jest ich przyczyna. Skonsultuj się ze specjalistą.
8. Aby jak najwcześniej pomóc dziecku:
  - zaobserwuj w codziennej pracy z dzieckiem, co najskuteczniej mu pomaga,
  - korzystaj z literatury i z fachowej pomocy nauczyciela- terapeuty, w formie terapii indywidualnej lub grupowej,
  - bądź w stałym kontakcie z nauczycielem i pedagogiem szkolnym.
9. Bądź życzliwym, pogodnym, cierpliwym przewodnikiem i towarzyszem swego dziecka w jego kłopotach szkolnych.
10. Chwal i nagradzaj dziecko nie tyle za efekty jego pracy, ile za włożony w nią wysiłek.
11. Spraw, aby praca z dzieckiem stała się przyjemna dla was obojga.

Rozpoznanie dysleksji rozwojowej jest rezultatem diagnozy postawionej przez zespół specjalistów- przede wszystkim pedagoga i psychologa. Często dziecko konsultowane jest przez logopedę, a w razie potrzeby przez innych specjalistów: okulistę, laryngologa, foniatrę, neurologa dziecięcego). Bardzo ważne jest możliwie najwcześniejsze rozpoznawanie symptomów dysleksji rozwojowej, aby można było podjąć działania profilaktyczne, kompensacyjne i naprawcze.

                                                                       Opracowała Pedagog terapeuta SP nr 2 Edyta Kurlej